Deel dit artikel:

Sneller dan verwacht: Sram Force eTap AXS

Sinds het najaar van 2018 reden al enkele profrenners op prototypes van Srams nieuwe 12-speed onderdelengroep, op dat moment nog met afgeplakte logo’s. Ondertussen is de RED eTap AXS al een poosje gelanceerd. En hoewel we ons wel degelijk aan een budgetvriendelijkere Force eTap AXS variant verwachtten, hadden we niet gedacht dat die al zo snel op de RED zou volgen. Maar vanaf vandaag is Force eTap AXS commercieel beschikbaar en Grinta! kon er al mee testen in en rond Girona.

Sram Force eTap AXS volgt haarfijn de lijnen die Sram met RED eTap AXS uitzette, maar dan op een lager prijsniveau omdat er wat minder exotische materialen gebruikt worden. 99% van de technologie van RED eTap AXS en Force eTap AXS is evenwel identiek. Dat betekent dat je dus een 1x of 2x 12 aandrijving koopt, gekoppeld aan hydraulische schijfremmen of kabelbediende velgremmen. Handig is dat er bij Sram Force eTap AXS slechts één type achterderailleur is die compatibel is met alle cassettes en alle frames.

X-Range Gearing

Sram introduceerde de X-Range Gearing al op RED-niveau en trekt die lijn door voor Force eTap AXS 12-speed.  De klassieke kettingbladcombinaties (53/39, 52,36 en 50/34) gingen samen met de klassieke cassetteverhoudingen (11-25, 11-28,…) op de schop. In de plaats kwam ‘X-Range Gearing’, een concept waarbij Sram kleinere kettingbladen combineert met een 12-speed cassette die begint met een kransje 10. Om deze cassette te kunnen monteren heb je wel een specifieke XDR cassettebody nodig. Op Force niveau biedt Sram in 2x configuratie enkel 48/35 en 46/33 aan, de 50/37 combinatie wordt voor RED eTap AXS voorbehouden. In 1x zijn er kettingbladen van 36 tot 48T beschikbaar waarbij het grootste 1x kettingblad een aero-exemplaar is. Anders dan bij RED eTap AXS waar de dubbele kettingbladen uit één stuk aluminium worden gefreesd, combineert Force eTap AXS een carbon crank met direct mount kettingbladen. Een vermogensmeter wordt voor 599 euro als optie aangeboden. De cassette (10-26, 10-28 en 10-33) is samengesteld uit clusters. Dat verlaagt de productiekost, maar maakt de cassette wel iets zwaarder. Voor offroad gebruik is de Force cassette wel de betere optie omdat het vuil er gemakkelijker tussenuit kan.

Weg of gravel? Maakt niet uit, met Sram Force eTap AXS bouw je snel en gemakkelijk bloedmooie fietsen.

Orbit

Sram blijft zijn eTap draadloze aansturing van de derailleurs trouw wat de montage en afstelling van de onderdelen wel zo gemakkelijk maakt. Ook de losse batterijen die achterop de derailleurs zitten bleven aan boord, de plaatsing van de batterij achterop de voorderailleur werd wel lichtjes aangepast om het gebruik van bredere banden mogelijk te maken. De batterijen zijn dezelfde als die uit de 11-speed Sram RED eTap groep. Net als op RED niveau kunnen de derailleurs van de Force eTap AXS groep met de AXS app op je telefoon afgesteld worden. Op het scherm van je telefoon kan je onder andere de batterijstatus van alle eTap onderdelen controleren en de schakelmodus is instelbaar. Vergelijkbaar met het Syncro Shift systeem van Shimano Di2 kan je ook bij Sram AXS instellen dat de derailleurs zelf 14 van de 24 beschikbare versnellingen overhouden en zelf beslissen wanneer er voor- en/of achteraan geschakeld moet worden. De schakelsnelheid is bij Sram niet instelbaar, maar omwille van de nieuwe elektronica en motoren zijn de draadloze derailleurs van de jongste generatie een pak sneller dan hun voorgangers. Ook de Sram Force eTap AXS achterderailleur is met de Orbit silicone vloeistofdemper uitgerust om het klapperen van de derailleur en de ketting tot een minimum te herleiden. Qua opbouw en ergonomie zijn de Force rem/schakelgrepen identiek aan de RED exemplaren, het verschil zit enkel in de gebruikte materialen en het feit dat elke RED rem/schakelgreep twee poorten heeft om ‘blips’ aan te sluiten terwijl je in een Force rem/schakelgreep slechts één aansluitpoort voor een ‘blip’ vindt. Een ‘blip’ is een extra knop om de derailleurs mee te bedienen en die knop kan je als sprintshifter (in de beugel), als kasseishifter (bovenop het stuur) of als tijdritshifter (op het tijdritstuur) gebruiken. Voor wie geen rem/schakelgrepen wil gebruiken (bijvoorbeeld op een tijdritfiets), is er een aparte blipbox beschikbaar om daar de blips op aan te sluiten. Net als in de RED eTap AXS groep is de Force ketting een opmerkelijk ‘flattop’ exemplaar dat stiller, soepeler en sterker moet zijn.

Vernieuwde remmen

Hoewel de fietsfabrikanten de jongste jaren massaal de overstap maken naar racefietsen met schijfremmen, zien ze bij Sram dat wie zijn eigen racefiets opbouwt nog vaak voor velgremmen opteert. Vandaar dat Sram zijn schijfremmen én velgremmen een update gunde. De CenterLine XR remschijven zijn specifiek voor gebruik op de weg bedoeld en kregen een nieuw aluminium hart dat meer verkoelende rijwind naar het remoppervlak moet stuwen. Uiteraard zijn de uiteinden van de rotors afgerond in functie van de veiligheid. De klassieke kabelbediende Force remhoeven (de hydraulische hoefremmen die Sram een tijdje op RED-niveau voerde zijn uit de catalogus verdwenen) werden hoger en breder om 28 mm brede banden toe te laten en ook de draaipunten werden om die reden verplaatst. De remhoeven worden met SwissStop remblokken geleverd: Platinum Flash Pro exemplaren voor wie met carbon velgen rijdt en BHP blokken voor wie op aluminium velgen remt.

De openbaring (niet volgens Johannes)

Rijden met Sram Force eTap AXS is een absolute openbaring. Tijdens het BCA perskamp in Girona kon ik de onderdelen op verschillende racefietsen en gravelbikes proberen en op één akkefietje na werd het een overrompelende ervaring. Ook voor de monteurs was het de eerste keer dat ze Sram Force eTap AXS installeerden en tijdens de eerste testrit op de weg kregen alle journalisten met een vooraan aflopende ketting af te rekenen. Blijkt dat de voorderailleur heel nauw luistert en dat je daar bij de installatie rekening mee moet houden. (Aan de bok moet de ketting op het kleine blad een tikkeltje tegen de binnenste plaat van de voorderailleur aan schuren. Van zodra je druk op de pedalen zet, valt die wrijving dan weg.) Eens dat probleempje van de baan, was er geen vuiltje meer aan de Spaanse lucht. De rem/schakelgrepen zijn nog een tikkeltje te volumineus en ook de Blips vallen een beetje lomp uit, maar met de nieuwe textuur op de schakelhendels heb je veel meer controle over de schakelacties. Vergeleken bij RED eTap 11-speed schakelen de nieuwe derailleurs gevoelsmatig twee keer zo snel en die schakelsnelheid ligt nog hoger als je 1x gaat rijden (tijdens het perskamp hadden we enkel 2x fietsen ter beschikking). De Orbit-technologie in de achterdemper houdt de ketting prima op spanning zonder dat de schakelprestaties daaronder lijden, maar de grootste openbaring is het gemak waarmee je je als fietser aan de X-Range Gearing aanpast. Niet op de racefiets, noch op de gravelbike had ik ook maar één keer het gevoel dat ik niet de juiste versnelling achter de hand had en in de buurt van Girona reden we wel degelijk op héél uitdagend terrein. Je moet al flink wat poer in de kuiten hebben om de 48 x 10 versnelling op vlakke weg vlot te kunnen rond trappen op een racefiets en gravelend kom je op 33 x 33 de meeste hellingen wel boven. Om maar te zeggen dat de spreiding van de versnellingsverhoudingen top is en ook met het bereik van de aandrijvingsverhoudingen is helemaal niks mis. De verbeterde koeling van de remschijven is al een hele stap vooruit, alleen zou ik in de Sram schijfremmen voor weggebruik graag nog een tikkeltje meer dosering vinden.

De strijd om de hogere middenklasse

Werden de Sram RED eTap AXS onderdelen vorige maand nog geïntroduceerd met forse prijskaartjes, dan gaat Sram met Force eTap AXS keihard de strijd aan met de Shimano Ultegra Di2. Voor een Force eTap AXS met twee kettingbladen en hydraulische schijfremmen staat de adviesprijs op 1.850 euro, de 2x versie voor velgremmen is 300 euro goedkoper. 1x kost 1.450 euro met schijfremmen en 1.200 euro met velgremmen en dat zijn toch al heel redelijke prijzen. Sram volgde voor de introductie van Force eTap AXS dezelfde strategie als bij RED eTap AXS zodat er nu al verschillende kant-en-klare racefietsen met de nieuwe onderdelen in de winkel staan.

Alle informatie over Sram producten vind je op de site van Sram.

De technische info over `Sram RED eTap AXS vind je hier.

En de eerste rij-indrukken van Sram RED eTap AXS lees je hier.

Gerelateerde artikels