Eerste indruk: Nieuwe Pinarello Dogma F is meer dan een knappe verschijning

Sinds in 2004 de eerste Dogma van de band rolde, toen nog uit magnesium, zitten we nu al aan de dertiende versie van de intussen iconische topper van Pinarello. Al vanaf het begin was dit de fiets voor de profrenners. “We hebben vier jaar extra vastgelegd met Ineos Grenadiers, omdat we geloven dat dit het beste team ter wereld is”, zet Fausto Pinarello zijn intenties kracht bij. “En ze zullen alleen maar sterker worden. We vroegen de ploeg ‘wat hebben jullie nodig?’. Details zijn belangrijk op dit niveau. Daarom hebben we veel cijfers bekeken en geanalyseerd. Hoe maken we er een goede en mooie fiets van? Dat was het uitgangspunt.” Inderdaad, design is altijd belangrijk geweest. Dat zet Pinarello ook af tegen de rest.

Belangrijk voor deze nieuwe Dogma F was de nieuwe carbonsoort, Torayca M40X. Die is eerst getest op de X-Light en op de teamfietsen, om na te gaan of die kwaliteiten zich ook in de zwaarste omstandigheden konden bewijzen. De bandruimte is vergroot van 28 naar 30 mm en daarvoor moest het bracket wat breder worden, wat dan weer een hogere stijfheid vereiste.

Er is de jongste jaren veel te doen om de terugkeer van aparte aerobikes en klimfietsen naar één fiets voor alle werk. Bij Pinarello is dat altijd zo geweest: één Dogma voor elk soort koers. Enkel voor Parijs-Roubaix werd daar eens van afgeweken met een Dogma K8 en FS, met ingebouwde vering, maar voorts heeft Pinarello nooit meegesurft op de golf van de verschillende types racefietsen. Volgens het Italiaanse merk willen renners één fiets waarmee ze vertrouwd zijn.

In de Ronde van Frankrijk van 2022 heeft Geraint Thomas elke etappe data verzameld om te kunnen bewijzen wat het belangrijkste was voor een fiets. Snelheid, windsnelheid, vermogen, koppel, cadans, luchtweerstand en rolweerstand werden in tabellen gegoten om te kijken waar er kracht verloren ging. Zoals je kan verwachten, was aerodynamica zeker belangrijk in vlakke ritten, dus moest er worden gezocht naar een goede balans met het gewicht. Uit de analyses bleek dat een vermindering van 0,2% in luchtweerstandscoëfficiënt gelijk was aan een verlies van 175 gram.

Daarom is deze Dogma F niet alleen 108 gram lichter maar is zijn CDA 0,2% lager. Zoals bij andere merken heeft ook Pinarello daarvoor beroep gedaan op CFD-analyses en bezoekjes aan de windtunnel. Ook de kennis van de werelduurrecordfiets kwam goed van pas.

Als je deze nieuwe versie snel bekijkt, zie je meteen dat het een Dogma is, maar als je er in detail je oog over laat glijden, merk je de verschillen. Zo is de onderbuis dunner en zijn er extra hoekjes om de buiging in de aerodynamische vorm te maken, net zoals bij Ganna’s recordfiets. De balhoofdbuis loopt langer door, aangezien de UCI de regel over de framevormen heeft versoepeld. De kielvorm aan het bracket voegt niet alleen iets toe qua aerodynamica maar ook qua stijfheid. De vorige Dogma F was volgens Pinarello al de stijfste fiets in het peloton en deze nieuwe versie doet daar nog een schepje bovenop.

De ‘neus’ in het balhoofd heeft Pinarello al sinds 2014 bij de Dogma F8, maar doet nu ook de intrede bij andere merken. De balhoofdbuis is nu 8 mm dunner. De interne kabeldoorvoer is verbeterd – wat de kans op rammelen elimineert – en in een lichter systeem gegoten. De kabels verhuizen van de zijkant naar de voorkant van de vorkbuis. Die buis is nu ellipsvormig (breder links en rechts dan boven en onder) om daarvoor plaats te voorzien. De lagers van het balhoofdstel zijn onderaan breder dan bovenaan. Het gat voor de steekas is vooraan en achteraan dichtgemaakt, wat niet alleen een aerodynamische maar ook esthetische ingreep is die we eerder al bij BMC zagen.

De zwierig gevormde Onda-voorvork kennen we al jaren. De dubbele bocht moet trillingen opvangen en zo voor extra comfort zorgen. Hij is nu dunner en heeft een vorksprong (de sprong die de wielas naar voren maakt ten opzichte van de vorkbuis) van 47 in de plaats van 43 mm om stabieler en beter te dalen en sturen.

De zadelpenklem is niet alleen lichter maar ook cleaner geworden. Hij zit nu in het carbon verwerkt, waardoor je hem niet meer ziet zitten vanaf de bovenkant. Bovendien krijgt vuil hierdoor minder een kans om binnen te dringen en voor gekraak te zorgen.

De nieuwe Talon Fast geïntegreerde stuurcombinatie is 40 gram lichter maar nog altijd even stijf als de vorige. Hij maakt een natuurlijke draaiing (daardoor staan de remgrepen automatisch in lijn met de iets naar buiten staande stuurbeugels) en biedt een aangename flare in de beugels. Door de nieuwe vorm staan de remgrepen nu twee centimeter dichter bijeen, maar dat blijkt niet voor positieproblemen te zorgen, want de meeste atleten blijven bij dezelfde stuurbreedte als voorheen. Ze zitten nu gewoon meer aero en tegelijk comfortabeler. Er zijn combinaties van vier stuurbreedtes en zeven stuurpenlengtes beschikbaar.

De complete fietsen komen met de topgroepen van SRAM, Shimano (telkens met Princeton Peak 4550) of Campagnolo (met Bora WTO 45) vanaf 14.500 euro. Die fietsen wegen respectievelijk 6,63, 6,77 en 6,88 kilo. De frameset kost 6700 euro. De uitvoeringen in Luxter Blue en Red Gold zullen als eerste verkrijgbaar zijn, telkens in elf (11!) maten. De nieuwe Dogma F is enkel beschikbaar voor schijfremmen, aangezien er geen velgremgroepen van topniveau meer uitkomen. De Dogma F voor velgremmen van de vorige generatie blijft wel nog beschikbaar.

Eerste indruk

Wij mochten de Dogma F in Luxter Red Gold en met Shimano Dura-Ace Di2 in de Dolomieten testen. De mythische Sella Ronda was ons strijdtoneel en de omstandigheden waren eerder geschikt voor flandriens dan voor zuiderse klimmertjes. Na regen kwam hagel, waardoor velen vroeg afhaakten en anderen bibberend terug aan het hotel aankwamen. Toch hadden we dankzij de 1600 hoogtemeters voldoende indrukken kunnen opdoen om een eerste analyse te maken. We konden immers vergelijken met de Dogma F8, F10, F10 X-Light, F12 Disc en de vorige F, zodat we deze Dogma F toch als het logische en sublieme vervolg van deze Pinarello-tak kunnen omschrijven.

Bewaard blijft de vinnige directheid, die je vooral bij acceleraties, sprints en versnellingen bergop uit het zadel zal voelen. Die maakt meteen duidelijk dat je met een volbloed koersfiets te maken hebt en niet met een afgezwakte afgeleide daarvan. Het stuur zorgt voor een perfecte houvast met de handen op de remgrepen of in de beugels. Bovenop het stuur is het platte gedeelte nog altijd langwerpig, waardoor je hier ietwat aan comfort inboet, maar de andere posities maken dat ruimschoots goed.

Heel straf vinden we dat die directheid niet gepaard gaat met onbestuurbaarheid. Deze Pinarello is controleerbaar, zelfs al gaat er geen greintje kracht verloren als je aan het stuur trekt of hard op de pedalen stampt. Ons favoriete gedeelte waren de afdalingen. Die lagen er nat en technisch bij, maar blijkbaar gaf de Dogma F zoveel vertrouwen dat we vol durfden te gaan. De troep motards die voor ons naar beneden reed op de Passo Gardena vlogen we voorbij en wij waren duidelijk niet de enigen die in onze sas waren met de daalkwaliteiten, want ook andere journalisten waren laaiend over het stuurgedrag. Of dat kwam door die aangepaste vorksprong? Dat kan, want de jongste Dogma’s waren altijd al direct, maar soms iets te nerveus, terwijl we van deze nieuwe Dogma F meer zekerheid dan nervositeit kregen.

Op het slechte wegdek merkten we dat dit een racer en geen comfortfiets is, maar ook daar behield de Dogma F de controle en sprong hij niet weg. Opnieuw die combinatie van directheid en controleerbaarheid.

Meer informatie op de website van Pinarello >>