Op date met de windgoden

Brasserie Sportvisser, De Viskêête, Nolet’s Vistro, Restaurant De Branding, … In Yerseke volstaat één oogopslag om een overaanbod aan mosselrestaurants te spotten. De eetgelegenheden liggen aan de Mosselboulevard, een rijgsnoer van oesterputten, vishandels en dokken met vissersboten. 7000 inwoners telt het dorp, vermoedelijk vind je er geen tien die niet in de mosselsector de kost verdienen. Middelburg mag dan wel de provinciehoofdstad zijn, geen enkele gemeente symboliseert beter Zeelands betrokkenheid met het water, dan Yerseke. Met het oog op een culinaire afsluiter van een dagje fietsplezier, is de ideale uitvalsbasis dus snel gevonden.
Drie suggesties hebben we in de aanbieding, vernoemd naar de maten waarmee de lokale zeevruchten worden omschreven: de Imperial route, de Jumbo route en de Goudmerk route. Ongeacht de lengte van het gekozen traject, werk je trouwens eerst een bolus naar binnen. Dat mierzoete broodje met stroop en kaneel, is een caloriebom waarop je je motor enkele uren kan laten draaien. Het is meteen de enige plaatselijke lekkernij die niet uit het water is opgevist.

De Imperial route – 80 km.

Even buiten Yerseke leidt de Postweg naar de Postbrug over het Zuid-Bevellandse Kanaal. Ongeveer één kilometer loopt de weg op om een hoogteverschil van negentien meter te overwinnen. Een peulschil, maar in Zeeland is een stijgingspercentage van net geen twee procent genoeg om van een beklimming te spreken. De Postbrug is er een begrip bij de sportieve fietsers. Bij de voet is zelfs een rood-wit kilometerpaaltje neergepoot om de suggestie van een Franse col te wekken. Ondanks de bescheiden moeilijkheidsgraad is de brug een ijkpunt, onbeschut en verheven boven de polders, voel je daar perfect vanwaar de wind waait. En vooral, hoe krachtig hij blaast. Dat is van cruciaal belang mocht je de ambitie koesteren om er de Strava-KOM te pakken. Daarvoor moet je om en bij de 60 km/u halen, een duwtje in de rug is dan welkom.

Met zicht op zeereuzen

Want wind is er hoe dan ook altijd, reken gemakshalve op twee streepjes extra op de Schaal van Beaufort in vergelijking met het binnenland. Wat in de Van Dale als een bries wordt omschreven, noemen ze in Zeeland windstilte.
Vanaf de jachthaven van Wemeldinge rijden we langs de Oosterschelde. Bij helder weer zie je in de verte de befaamde Zeelandbrug die we niet aandoen, we doorkruisen Zuid-Beveland van noord naar zuid. Dwars door uitgestrekte weilanden en akkers, ongestoord door auto’s, bereiken we Hansweert aan de Westerschelde. Vanaf de oever zie je zeereuzen van en naar Antwerpen varen, voor landrotten blijft dat een indrukwekkend schouwspel. Bij het sluizencomplex is het altijd even opletten en zoeken naar de sluisdeur die toegankelijk is en je naar de overkant brengt. Tot Waarde kan je op de dijk fietsen met zicht op het water. Of je blijft binnendijks op de parallelweg, waar het decor minder spectaculair is. Je verkleint er wel de kans op lekke banden. Langs de waterkant kunnen minuscule maar vlijmscherpe schelpresten voor oponthoud zorgen. Zeker bij nat weer, wanneer ze aan je banden blijven kleven.
Richting Bath volgen we de Dumoulinweg, die vermoedelijk niet verwijst naar de Giro-winnaar uit Nederlands Limburg. Het jaagpad langs de Schelde-Rijnverbinding voert ons opnieuw naar de oever van de Oosterschelde. Yerseke ligt ongeveer twintig kilometer westwaarts. Afhankelijk van de wind ben je nog 30 tot 75 minuten onderweg.

De Imperial route vind je hier.

De Jumbo route – 140 km.

Wat we hier gemakshalve de Jumbo route noemen, is een variant op het meest klassieke rondje Zeeland. Dat is een traject over de Zeelandbrug en de Oesterdam. Via onder meer Wilhelminadorp en de Zandkreeksluis bereiken we na 36 km het eerste grote bouwwerk. De Zeelandbrug, uit 1965, verbindt Noord-Beveland met Schouwen-Duiveland. Of je dit gevaarte nu voor het eerst beklimt, of voor de tigste keer, het blijft imposant. Gedurende vijf kilometer fiets je enkele tientallen meters boven de Oosterschelde. Schijnt de zon dan zorgen de zeilen van de plezierbootjes voor schakeringen in het helderste blauw. Is de zon niet op de afspraak, dan wordt de horizon haast onzichtbaar, water en lucht vloeien dan grijs in elkaar over. Soms zijn de golven er modeste rimpeltjes, soms woeste schuimkoppen. Met dezelfde conditie, aan hetzelfde wattage, haal je er snelheden die variëren tussen 20 en 55 km/u. Zeeland is altijd anders.

De Delta Variant

We rijden nu van Zierikzee naar Bruinisse, met een passage door Ouwerkerk. Het piepkleine dorpje is omgeven door kreken en plassen. Zij zijn de zichtbare restanten van de watersnood van 1953. Tot dan werd er volop aan landbouw gedaan, maar dijkbreuken maakten de vruchtbare grond onbruikbaar. 

Ongeveer halfweg draaien we de Philipsdam op, richting zuidoost. De dam is een onderdeel van de Deltawerken, een verdedigingssysteem dat Zeeland, zuidelijk Zuid-Holland en Noord-Brabant beschermt tegen hoogwater. De malende wieken van eindeloze rijen windmolens lijken je vooruit te stuwen of hardnekkig in het zadel te drukken. 

In een halve kilometer klimmen we zes meter hoger om de Oesterdam op te draaien. Hierdoor fietsen we opnieuw boven zeeniveau, dat was alweer een tijdje geleden. De dam tussen Tholen en Zuid-Beveland is met een lengte van net geen elf kilometer, de langste muur van de Deltawerken. Maar bovenal is het een arena waarin fietsers de strijd aanbinden met de natuurelementen, zichzelf of hun gezellen. Thijs Zonneveld wou ooit een berg neerpoten in Nederland. Dat ware zonde geweest van de moeite. Mits de windrichting meezit kan je op de Oesterdam de beklimming van een middelgrote Alp simuleren.

De Jumbo route vind je hier.

De Goudmerk route – 180 km.

Heb je echt een grote appetijt, dan ga je voor de Goudmerk route. Verandering van spijs doet eten, dus draaien we de rijrichting van de Jumbo Route om en rijden tegenwijzerzin de Oesterdam tegemoet. De Philipsdam nemen we nu van oost naar west. Het grootste verschil met de vorige lus is het schrappen van de Zeelandbrug. Vanuit Bruinisse laten we Zierikzee letterlijk links liggen en stevenen we af op Neeltje Jans. Dat werkeiland is een onderdeel van de Oosterscheldekering en de Deltawerken tussen Schouwen en Noord-Beveland.

De naam Neeltje Jans is afkomstig van een schip dat ooit is vastgelopen op een nabije zandplaat. 

Klimmer overboord

Ergens in het midden van het eiland was in 2015 de finishlijn getrokken van de tweede etappe van de Tour. 166 km vanuit Utrecht, dan verwacht je een massasprint. En de naam van de uiteindelijke winnaar, André Greipel, bevestigt die veronderstelling. Verrassend genoeg was het een compleet verhakkeld peloton dat op de aankomstboog af stormde. Slechts tien renners eindigden in de tijd van de winnaar. Door het spel van de nukkige luchtstromen die over Zeeland raasden, verloor Nairo Quintana meer dan twee minuten tijd op de latere eindwinnaar Chris Froome. Het verschil zou in Parijs amper 1’12” bedragen.

Via Vrouwenpolder volgen we de kustlijn tot Westkapelle. Daar laten we het water tijdelijk achter om koers te zetten naar het historische én toeristische stadje Veere. Het recreatiegebied bij het Veerse Meer is het laatste tussenstation voor we Wemeldinge en de achterkant van de Postbrug bereiken. Vanaf de brug is het nog een boogscheut tot Yerseke. De zilte mosselen mogen stilaan op het vuur.

De Goudmerk route vind je hier.

Wie fietst in Zeeland hoeft zich niet druk te maken over hoogtemeters of stijgingspercentages. Ook niet over drukke wegen of gevaarlijke kruispunten. Fietsers krijgen er vrij spel op brede, afgescheiden fietspaden. De windrichting en de windkracht, daarentegen, zijn wel relevant bij het plannen van je rit. Vier Beaufort of zes Beaufort, twee getallen maken een wereld van verschil. Nairo Quintana kan het beamen.

Rondom Zeeland met Grinta!?

Je wil Zeeland liever ontdekken tijdens een georganiseerde tocht? Dat kan met Grinta! op zaterdag 24 september. Yerseke is dan voor de vijfde keer de uitvalsbasis van Rondom Zeeland, onze stilaan klassieke groepsrit langs de mooiste plekjes van Nederlands laagst gelegen provincie. Het evenement verloopt volgens de Ride Together-formule: samen uit, samen thuis. De route is veilig, er is geen gebrek aan kwalitatieve bevoorrading en eventuele pechvogels worden onderweg gedepanneerd door BikeKing. Kortom, niets staat een dagje zorgeloos fietsen in de weg. Wie na ongeveer 140 km aan 29 km/uur de energietank wil aanvullen met de lokale lekkernij bij uitstek, schuift bij Brasserie Sportvisser mee aan tafel voor een portie verse Zeeuwse mosselen.
Vooraf inschrijven doe je via deze link.