De dagen tellen vanaf Milaan-San Remo

Het Nieuw-Zeelands kampioenschap tijdrijden, de Tour Down Under, de GP la Marseillaise, de Trofeo Laigueglia, een Omloopje met start- en aankomstplaats in Gent, de Ster van Zwolle, het wielerseizoen is zo wispelturig als Carlos Betancur dat het iedere dag wel ergens begint. Tijd om orde op zaken te stellen? U zegt het.

De Ster van Bessèges, Kuurne-Brussel-Kuurne, Parijs-Nice of de Strade Bianche, ze zijn maar opwarmertjes voor de officiële inauguratie van het wielerjaar die jaarlijks valt op de dag van Milaan-San Remo. Bij toeval tevens een van de mooiste, zo niet de allermooiste koers van het jaar.

Milaan-San Remo. Dat is toch die koers die 290 kilometer te lang duurt? De koers van doodse saaiheid en van een lente die plots begint te weifelen of het wel de moeite is dit jaar? De koers die zich laat domineren door een ellenlang wachten op een schijnbaar niets? De koers die elke onstuimige aanval, elke vorm van ondernemingszin genadeloos afstraft?

Milaan-San Remo, dat is de koers waar geest en lijf perfect in harmonie dienen te blijven, 300 kilometer lang. Ja, de koers die bewijst wat wielrennen is en wat niet. Een denksport, hoewel men scabreus genoeg wielrennen weleens verwart met een sport van de botte kracht, veelal in regionen waar de Ronde van Vlaanderen of Parijs-Roubaix de norm der dingen zijn, waar – ik verzin dit niet – men roept dat de koers van ons is. Een schuchtere blik op de erelijst leert dat het reeds van 1999 en 1981 geleden is dat er in Milaan-San Remo een Belg won.

Dat is geen toeval, zelfs logica. Je kan perfect als een dolleman zonder tactisch doorzicht de Ronde van Vlaanderen of Parijs-Roubaix aanvatten en hem uitrijden als winnaar of niet ver na deze. Demarreer in Milaan-San Remo op vijftig kilometer van de aankomst en je komt aan in de bus op een kwartier (of niet).

Het is wel dit beeld dat we zo graag aanbidden. Dat van een wielrennen van man-tegen-mangevechten. Dat van flandriens ongevoelig voor weerscondities die zich een baan naar eeuwige roem beuken. Je doet het wielrennen tekort door het met dit beeld te vereenzelvigen. Koers is meer dan om ter hardst de pedalen geselen. Het is een complex schouwspel, waarin zowel benen als geest een even centrale rol spelen, niet te vatten met louter televisiebeelden.

Heden ten dage schijnt het hip te zijn om de Strade Bianche over het paard te tillen. Koersen over onverharde paden. Of zoals men in Vlaanderen zegt: racen op fietspaden langs ellendig lange steenwegen. Adembenemende landschappen, de wet van de sterkste en altijd spektakel. (hoewel dat dit jaar goed meeviel: de finale barstte los op zo’n 20 kilometer van de aankomst, daarvoor werd er al een schifting gemaakt, de logica zelve in een deelnemersveld waar buiten de sterkste WorldTourteams ook tal van ProContinentale teams starten)

Het is ongetwijfeld de tijdsgeest, maar dat is wielrennen natuurlijk niet. Wie spektakel wenst, wendt zich best tot de 100 meter sprint, kooivechten of BMX. En de zogenaamd sterkste (eigenlijk bedoelt men hiermee diegene die onderweg het felst met de krachten woekert, in de regel Sep Vanmarcke of Greg Van Avermaet) dient een gebrek aan tactisch vernuft elders te compenseren. In Parijs-Roubaix lukt dat nog, in Milaan-San Remo een schier hopeloze zaak.

Milaan-San Remo is niet zomaar die koers van monotone langdradigheid en doodse saaiheid. Het is maar met welke blik je ernaar kijkt, zoals je op verschillende manieren een roman kan lezen. Want dat is het uiteraard. Milaan-San Remo is een gelaagde roman die zich niet zomaar in één analyse laat vatten, die je maar ten volle kan appreciëren als je kijkt vanaf de start, of in elk geval vanaf wanneer de rechtstreekse uitzending start. Alleen de laatste tien kilometer van Milaan-San Remo bekijken is als het laatste hoofdstuk van een roman van Honoré de Balzac lezen en zeggen dat je een roman van Balzac hebt gelezen.

Milaan-San Remo is wel de koers van de ingehouden adem, van een stelselmatig opgedreven spanning en de koers van twee aankomsten. Het is de roman die je niet zomaar even voor het slapengaan naar binnen werkt, maar een vernuftig en gelaagd spel dat je moet blijven herlezen om het te snappen. Milaan-San Remo stelt zowel wielrenner als wielerliefhebber op de proef. Wie niet bezwijkt in Milaan-San Remo is klaar voor het wielerseizoen. Denk eraan wanneer men u zaterdag voor uw televisie in een comateuze toestand aantreft. (MV)