Nieuwe bazen, nieuwe wetten

De techniekfreaks onder de wielerliefhebbers kregen een bijzonder fijn nieuwjaarscadeau want de internationale wielerfederatie UCI heeft een fietsontwerper gevraagd om de reglementering rond fietsen te moderniseren.

Jan-Pieter de Vlieger schreef er op 26 december een boeiend en degelijk onderbouwd artikel over op de website van Het Nieuwsblad. Met aandacht voor het zogeheten ‘Lugano Charter’ dat aan de grondslag ligt van de 47 bladzijden dikke reglementering waaraan een moderne racefiets volgens de UCI moet voldoen. Het charter kwam er nadat in het begin van de jaren negentig renners van een gemiddeld niveau op vooruitstrevende fietsen grote koersen wonnen en levende wielerlegendes het uurrekord ontfutselden. “De UCI koos er toen voor om met heel strikte reglementen de mens op de eerste plaats te zetten”, zegt Jean Wauthier die bijna twintig jaar lang de technische commissie van de UCI voorzat daarover. De man die het Lugano Charter opstelde ziet met lede ogen aan dat onder het bewind van de Brit Brian Cookson de UCI nu een andere richting lijkt in te slaan. “De lobby van de fietsindustrie is machtig, maar ik heb er altijd aan weerstaan. Je mag hen de wielersport niet laten leiden. Ze hanteren immers economische normen, met als ultieme droom elk jaar een fiets met een nieuwe technologie op de markt brengen. De fiets wordt dan een product zoals de televisie, waarvan je om de zoveel tijd een nieuw model moet kopen”, aldus Wauthier.

Héél lang geleden, toen de wielersport nog in de kinderschoenen stond, hadden de grotere fietsenmerken geen moeite om een eigen wielerploeg uit te bouwen omdat de sponsoring van een team toen nog geen handenvol geld kostte. Met de groei van de sport, de internationalisering (verdere reizen = grotere kosten) en de stijgende lonen moesten de fietsfabrikanten inbinden en werden ze ‘gedegradeerd’ tot materiaalleveranciers. Maar net als de wielerwereld evolueerde ook de fietsenbranche tot een mondiaal gebeuren met een aantal heel grote spelers die wel de financiële mogelijkheden hebben om een profteam te onderhouden én die het belang van de wielersport als etalage inzien. Wat deed Bianchi toen Team Coast door zijn megalomane Duitse sponsor failliet werd achtergelaten? De boel redden zodat Jan Ullrich en co op de fiets konden blijven. Op eenzelfde manier reageerden onder andere Cannondale, Shimano, Specialized, Giant en Trek toen teammanagers op blote knieën om centen kwamen bedelen. Ze investeerden in de sport die hen na aan het hart ligt. En wat kregen ze van de UCI als beloning? Een gesloten deur als er gevraagd wordt om over technologische vernieuwingen te spreken, al wordt die deur nu toch op een kier gezet.

De heer Wauthier pende het Lugano Charter in 1996, het jaar waarin Bjarne Riis stijf van de dope de Tour won. Op een aluminium Pinarello met achttien versnellingen. Ik zou er heel graag eens de technische reglementering van de Formule 1 uit 1996 bij halen. Kunt u zich voorstellen dat de Formule 1 coureurs in 2014 met dezelfde technische voorschriften en beperkingen als in 1996 het circuit op moeten? Zo is het voorschrift dat een racefiets minstens 6,8 kilogram moet wegen even belachelijk als de wielrenners een hematocrietgrens van 50 opleggen, nog zo’n maatregel die in de jaren negentig werd ingevoerd maar die gelukkig wel al lang weer werd ingetrokken. Ik zie Leonardo Piepoli nog altijd beteuterd staan kijken naar de strip lood onder de bidonhouder op zijn Scott CR1 racefiets in Saunier Duval kleuren. Het carbon kleuterfietsje van de Italiaanse pocketklimmer was te licht voor gebruik in UCI-wedstrijden zodat de mecaniciens zijn bike met lood verzwaarden. Legt u mij aub eens uit hoe een dergelijke strip lood de veiligheid van de renner ten goede komt…

Hoe ver je de teugels laat vieren is natuurlijk de vraag want als pannenkoeken op ligfietsen Fabian Cancellara en Tom Boonen op‘gewone’ racefietsen het snot voor de ogen rijden in pakweg de Ronde van Vlaanderen of Parijs-Roubaix, dan is de mens ondergeschikt aan de machine en dat kan niet de bedoeling zijn. Maar dat de bijna twintig jaar oude technische voorschriften herschreven moeten worden is overduidelijk. In het belang van de sport, van de sporter en van de fietsensector. Vervang die dwaze gewichtslimiet door een combinatie van stijfheidsmetingen en crashtests, zo scheid je de rommel van de kwaliteitsfietsen en is de veiligheid van de renner echt gewaarborgd. Maak van het wielrennen een technologischere sport die zich kan spiegelen aan de Moto GP en de Formule 1. Maar, beste mensen van de UCI, denk misschien ook eens na over striktere regels voor de fietsen van jeugdwielrenners. Hoe voelt dat aspirantje op zijn tweedehands koersfietsje van 450 euro zich als naast hem op de startlijn een leeftijdsgenootje op een blitse full carbon racer van 6.000 euro staat? Laat alle jeugdrenners met gelijke middelen strijden en laat ze opkijken naar de profs en hun futuristisch materiaal. Wedden dat ze er extra stimulans in vinden om ooit tot die elite te behoren?