Of ik interesse had in een toeristisch tochtje, met de e-bike, aan onze Belgische Kust. Daar moest ik even over nadenken. Fietsen langs 65 kilometer grijze appartementsblokken? De spontane associatie die in me opborrelde, zette niet onmiddellijk aan tot huppelen van blijdschap toen ik de uitnodiging van Toerisme Koksijde aanklikte. Ik overwoog zelfs een gemakkelijkheidsoplossing. Laten we ChatGPT de klus klaren! Als AI binnen afzienbare tijd toch alle creatieve schrijvelaars de mond zal snoeren, dan kan ik het artificiële brein in mijn laptop meteen al mijn basistekst laten ophoesten.
Computer says …
Kan je me uitleggen waarom Koksijde een goede bestemming is voor een fietstochtje? In geen tijd volgde dit antwoord: “Koksijde is een ideale bestemming voor een fietstocht dankzij de prachtige natuur en het gevarieerde landschap. De streek biedt rustige paden door de duinen, bossen en langs de kust, perfect voor ontspannende ritten. Fietsen langs het strand biedt adembenemende uitzichten, terwijl het nabijgelegen natuurreservaat De Doornpanne uitnodigt tot ontdekking. Koksijde is ook bekend om de uitdagende beklimmingen van de Hoge Blekker, de hoogste duin van België. Daarnaast zijn er tal van gezellige stops mogelijk, zoals aan de abdij van Ten Duinen en in de charmante dorpen in de omgeving.”
Een flard woorden zo zielloos als een pretpark na sluitingstijd. Mijn beroepsernst werd wakker geschud, Koksijde, here we come.
Ook al heb ik ogenschijnlijk niks met het zeitje, zodra ongeveer ter hoogte van Mannakensvere een blauwe strook op het GPS-scherm aangeeft dat de Noordzee eindelijk nabij is, steekt er toch een vleugje nervositeit de kop op. Vermoedelijk is het een sluimerende herinnering aan een schoolreis van jaren geleden die zich manifesteert en mijn zintuigen weer op scherp zet: de zoet-zilte geur is geen verbeelding, ik ruik de zee echt.
Aangespoeld²
Gids Pol blijkt uit dezelfde streek afkomstig als ik maar raakte verslingerd aan Koksijde en ruilde er een tweede verblijf voor een vaste domicilie. Onze rit zal illustreren waarom hij is blijven hangen.
Op de zeedijk wordt mijn clichébeeld nog bevestigd, althans deels. Onderweg naar deelgemeente Sint-Idesbald zie ik links de blokkendozen, rechts het strand en de zee. Het strand is leeg, het is koud voor de tijd van het jaar en het miezert. De strandcabines zorgen enigszins voor kleur. Cabine Art is een project dat kunstenaars de mogelijkheid geeft zich te uiten op de achterwand van de houten bouwsels. Het thema van 2024 is “Aangespoeld”, een verwijzing naar potvis Valentijn die 35 jaar geleden hier op het strand zijn laatste reis beëindigde.
Even verderop nog meer kunst. Acqua Scivolo is een toren van Anne en Patrick Poirier die zich voor de triënnale Beaufort van 2003 lieten inspireren door de ruïnes van kerk van de vroegere Abdij Onze-Lieve-Vrouw Ten Duinen. Op het George Grardplein staat een werk van – je raadt het – George Grard, een lid van de School van Sint-Idesbald. Dat was een groep bevriende Brusselse kunstenaars die elkaar hier ontmoetten tijdens het interbellum. De bekendste leerling is ongetwijfeld surrealist Paul Delvaux. In vogelvlucht enkele honderden meters van de zeedijk, via verrassend stemmige straatjes, passeren we bij het museum dat aan zijn werk is opgehangen.
Zilver
De Vlaamse Stichting Verkeerskunde bekroonde Koksijde ei zo na tot Fietsgemeente van 2024. In de categorie van steden en gemeenten met meer dan 20.000 inwoners, scoorde enkel Dilsen-Stokkem beter. Dat het overgrote deel van ons traject tot dusver uit fietsstraten bestaat, heeft daar zeker toe bijgedragen. De solide pomp naast de kantoren van de toeristische dienst, het startpunt van deze route, leverde waarschijnlijk een bonuspunt op.
Paul en Niels
Zes kilometer ver staan we plots op voor veldritliefhebbers heilige grond. Koksijde is jaarlijks de thuisbasis van de Duinencross, ik herken de steile, zanderige hellingen waarop Paul Herygers en Niels Albert ooit wereldkampioen werden. Beiden zijn trouwens ereburgers van Koksijde en aan Herygers is een MTB-route genoemd. Mijn gids, een verwoed biker, rijdt de route bij voorkeur vanaf het najaar tot het voorjaar, tijdens de droogste zomermaanden is ze plaatselijk te zanderig voor minder acrobatische atleten.
We passeren de militaire basis waar de populaire serie Windkracht 10 werd opgenomen en slingeren vervolgens dieper het binnenland in. De Moeren ligt op een boogscheut, maar het lokale polderlandschap verschilt danig van de kaarsrechte wegen die we kennen van Gent-Wevelgem. Ik zie langpotige vogels bij een plas, een rover met een kromme bek zoeft boven onze hoofden. Zwemvogels her en der. Geen idee om welke specimen het gaat, maar voor ornithologen is dit rustige landschap het walhalla.
Golfslag
Een fikse regenbui en een plaatsnaambord ontlokken me de verwijzing naar Maarten ‘t Harts roman Een vlucht regenwulpen. Pol is een beleefde man en glimlacht om mijn flauwe woordgrap. Terwijl we stilaan doorweekt raken, legt hij uit dat Wulpen samen met Oostduinkerke de fusiegemeente Koksijde vormt. Wulpen kan model staan voor het oerdorp van weleer, ik waan me in een Vlaamse boerenfilm. De Kust lijkt mijlenver. Aan de overkant van het Kanaal Nieuwpoort-Duinkerke ligt Golf ter Hille, een golfcomplex van 84 hectare met achttien holes. De sfeer in het restaurant is gemoedelijk, mijn vrees te worden omgeven door elitaire snoevers is ongegrond. Zelfs kletsnatte fietsers zijn er welkom, naast de parking vinden de fietsen een overdekt onderkomen.
Valentijn
Een borstbeeld van een stoere zeebonk wacht ons in Oostduinkerke op bij het Visserijmuseum NAVIGO. Ik geloof Pol dat je uren nodig hebt om de volledige collectie te ontdekken, maar ook ons blitzbezoek maakt indruk. Ik loop onder het gerestaureerde skelet van Valentijn, de onfortuinlijke potvis, maar zie ook foto’s gemaakt door Stephan Vanfleteren.
Dune with a view
Dankzij de fiets rijgen we de meest uiteenlopende indrukken aan elkaar. De lus is te lang om te voet te doen, met de wagen mis je de connectie met de elementen. Het zonnetje lijkt het te halen van de verzadigde wolken en zorgt voor een mooi orgelpunt. Een gravelpad, langs natuurreservaat De Doornpanne, leidt naar een oplopende weg van enkele honderden meters, die volgens Strava bijzonder populair is bij sportieve fietsers. Op de top baadt een rijk geschakeerd landschap in het licht. We staan op de Hoge Blekker. De obligate schoolreishit stelt niet teleur. Ruim vier decennia na mijn vorige bezoek herken ik niets meer van de omgeving, het uitzicht vanop het natuurlijke uitkijkpunt is indrukwekkend. Vooringenomen als ik was, kan ik me nauwelijks voorstellen dat de vermaledijde betonstrook van appartementen zo dichtbij is.
Lady en de vagebond
Tussen vriendelijke, witte laagbouw ronden we onze rit af. Nadat we Manneken Pis hebben begroet, weliswaar. Op het Bad Schallerbachplein staat namelijk een replica van het Brusselse ketje. Het beeldje met op de sokkel de tekst Le Nouveau Bourgeois de Coxyde, stond in 1923 om de hoek bij villa Ma Tocade. Een preutse buurvrouw nam echter aanstoot aan het tafereel en liet het vervangen door een Mariabeeld. In 2008 werd het Manneken in ere hersteld op zijn nieuwe, huidige stek.
(Niet) buiten de zone
25 kilometer zegt de sporthorloge, mijn hartslag is netjes in zone 1 gebleven. Te vaak heb ik met de neus net boven mijn stuur, het achterwiel van de fietser voor mij gevolgd. Hoeveel natuurschoon is al aan mij voorbij gegaan terwijl ik met een snel bonkende motor een of ander banaal resultaat nastreefde? De grijze training is mijn comfortzone. Dit rondje Koksijde, daarentegen, was een caleidoscoop vol indrukken. Ik durf te wedden dat ik er beter van ben geworden.
Een link naar het volledige fietsaanbod van Koksijde vind je hier.
Bij de Dienst Toerisme Koksijde-Oostduinkerke, Zeelaan 303 te 8670 Koksijde, kan je alle dagen – ook op zondagnamiddag – terecht voor brochures, kaarten en meer informatie.