Eerste indruk: ‘hardtail-killer’ Specialized Epic World Cup

De Specialized Epic gaat ondertussen ruim twintig jaar mee en in al die jaren heeft de Epic steeds meegestreden naar het hoogste plaatsje op het podium van de allergrootste mountainbike-competities ter wereld. Het compromis tussen een laag gewicht en een maximale krachtoverbrenging op een full suspension was twintig jaar geleden ook al een voortdurende uitdaging. De ‘Brain-technologie’ die zich baseert op een inertieventiel dat ongevoelig blijft voor input van bovenaf (trappen) en zich pas activeert bij een impact langs onderen, betekende een heuse revolutie voor de Epic. De eerste modellen waren niet meteen een enorm succes maar doorheen de jaren werd het systeem verfijnd en groeide de Specialized Epic uit tot de iconische legende die het nu is.

Voor de nieuwe Epic World Cup is Specialized alweer een stap verder gegaan. Het moet zonder omwegen de snelste Epic zijn die Specialized ooit gebouwd heeft. En wat meer is, deze keer is er gekozen voor een totale systeembenadering van zowel frame als een revolutionaire dempertechniek. Een rondje op de mountainbikeroute in Arnhem, gelegen direct aan de kantoren van Specialized, maakt al snel duidelijk dat de Specialized Epic World Cup een bizar snelle fiets is.

Geen Brain meer

De nieuwe Epic heeft geen Brain meer. Lees dat nog even opnieuw en laat het een paar seconden bezinken. Toegegeven, de Brain verdween reeds eerder op de Epic Evo maar dat is dan weer een full suspension die zich eerder op trails dan op pure crosscountry richt.

De demper krijgt op de World Cup zijn plaats netjes ingewerkt in de bovenbuis, wat niet enkel de stijfheid van het frame verbetert, maar de demper ook beter beschermt tegen modder en vuil.

In samenwerking met RockShox ontwikkelde Specialized een SID WCID, wat staat voor World Cup Integrated Design, met 75 millimeter veerweg. De SID WCID is gebaseerd op het principe van positieve en negatieve luchtkamers. Oudere bikers die nu huiveren bij de gedachte aan het systeem van die luchtkamers, bekend van de oude SID-vorken, kunnen we geruststellen. Dit is een flink verbeterde, en wel instelbare versie ervan.  In die demper is verder een elastomeer verwerkt dat fungeert als een soort ‘bump stop’ wanneer je het einde van de veerweg bereikt. De veerconstante is relatief vlak afgesteld in het midden van de veerweg om, net als een fiets met meer veerweg, de meeste stoten op te vangen. En ook al is de Brain verdwenen, toch is de filosofie – automatisch wisselen tussen, naargelang de omstandigheden, vast en actief zonder input van de rijder – blijft behouden. Vooraan blijft de Epic World Cup wel degelijk gebruikmaken van de Brain-technologie in de RockShox SID SL Ultimate met 110 millimeter veerweg.

Er zijn drie instellingen, allen gebaseerd op een ‘gulp’, zeg maar een slok lucht die de demper al dan niet neemt. 

In de ‘Firm’ of de ‘No gulp’ wordt de negatieve luchtkamer helemaal leeg gelaten. Door de relatief grote positieve luchtkamer op de juiste druk te zetten, krijg je een vlakke veerkarakteristiek die de meeste oneffenheden wegwerkt. De sag is in deze setting afwezig. De ‘Firm’ is meest geschikt voor minder technische en snelle parkoersen, waar je anders de hardtail voor zou nemen.

In de ‘Medium’, of ‘half gulp’ kom je op de meest uitgebalanceerde bike tussen hardtail en full suspension te zitten. In de negatieve luchtkamer komt deze keer wel degelijk lucht te zitten waardoor ook de gevoeligheid op kleinere bulten toeneemt. De verhoogde negatieve druk levert zo een rijgevoel op dat het meest aanleunt bij de full suspension zoals we die momenteel kennen. Het levert het gevoel van 100 millimeter veerweg op, ondanks de 75 millimeter veerweg van de demper.

In de ‘Active’ of ‘full gulp’ wordt er uitgegaan van 10% (vier millimeter) sag. Het is de instelling voor ruigere parkoersen. De negatieve luchtkamer is nu optimaal gevuld wat voor een soepel gevoel zorgt, zelfs op de grootste oneffenheden. De instellingen en fijnafstellingen voor de demper zijn op deze manier quasi eindeloos geworden.

Onderweg instellingen even aanpassen, zit er niet in. Maar dit is een pure World Cup-racer waarbij voorafgaand aan de race de juiste instelling gekozen wordt. En bekijk het even zo. Op vrijdagavond is er de short track, waarbij brute snelheid van het allergrootste belang is. De uitslag van die race bepaalt mede je startpositie voor de eigenlijke race op zaterdag of zondag. Daarvoor is, zeker met de steeds technischer wordende parkoersen, een full suspension bijna onontbeerlijk. Het reglement stelt echter dat je het hele weekend met dezelfde fiets moet rijden. Wel, de Epic World Cup is op vrijdag een hardtail en de rest van het weekend een competitieve full suspension. Drie bikes in een en hetzelfde platform.

“De eerste keer dat ik op de Epic World Cup reed, wist ik dat ik nooit meer op een hardtail zou rijden. Dit ding is een hardtail killer… het geeft me alles wat ik zou willen van een hardtail, plus de controle en mogelijkheden van een full suspension.”

Christopher Blevins, Wereldkampioen short track 2021.

Het mag duidelijk zijn dat de afstelling van de demper essentieel is om de beste prestaties te bereiken. Bovendien varieert die instelling van het circuit en persoonlijke rijstijl. 

Frame

Voor het frame, en dan met name het gewicht ervan, deed Specialized een beroep op de technologie die ze eerder toepaste op de Aethos-racefiets. Het Aethos-frame legt amper 585 gram op de weegschaal, het Epic WC-frame weegt, met schokdemper en alle hardware, een luttele 1765 gram. De kennis opgedaan bij de ontwikkeling van de Aethos vindt nu zijn plaats op de Epic met dien verstande dat er voldaan wordt aan de zwaardere eisen van een mountainbikeframe.

Via het grootste simulatieproject in de geschiedenis van Specialized ooit, creëerde het team meer dan 100.000 virtuele frames. Op deze virtuele testbank werd getest op stijfheid rond bottom bracket, voorkant en totale stijfheid. Uit deze stortvloed aan gegevens werd uiteindelijk het frame met de beste prestaties gedistilleerd. Buizen met een kleinere diameter bij de trapas en het zadel worden gecombineerd met een boven- en onderbuis met een grotere diameter, vereist om aan te sluiten op de grotere balhoofdbuis. De vorm van deze verbindingen heeft een aanzienlijk effect op stijfheid en stabiliteit onder belasting. Verder werd de link tussen voorste en achterste driehoek stijver en lichter gemaakt. 

Het feit dat Peter Denk bij het hele proces betrokken was, maakt misschien verder duidelijk dat de Epic World Cup een belangrijke evolutie betekent in zowel framebouw als de werking van de ‘geïntegreerde’ demper. Zo was Peter Denk ondermeer de bedenker van de ultralichte Cannondale SuperSix Evo en de Scott Addict. Voor Specialized was Peter Denk eerder de lead engineer bij het Aethos-project en zijn bedrijf ‘Denk Engineering’ maakt nu integraal deel uit van Specialized. 

Geometrie

De huidige generatie Epic was reeds een flinke aanpassing vergeleken met de generatie daarvoor. De Epic World Cup gaat nog een stapje verder. De balhoofdhoek wordt nog een graad vlakker (amper twee generaties geleden was de balhoofdhoek nog 71° steil, nu 66,5° vlak). De stack wordt langer, de reach korter. De hoogte van het bottom bracket gaat lager, zodat het zwaartepunt nog lager komt te liggen. De chainstays worden nog drie millimeter korter (430 millimeter).

Gamma

De Specialized Epic World Cup is een aanvulling op het bestaande Epic-gamma. Op termijn worden de S-Works en Pro-versie van de hardtail uit het gamma gehaald. De Epic World Cup komt die vervangen. Er komen slechts twee modellen op de markt, een S-Works en een Pro. Het losse frame is eveneens verkrijgbaar.

In het frame is ruimte voor twee volwaardige bidonhouders. Banden tot 2,35” zijn mogelijk en een kettingblad met 36 tanden kan gemonteerd worden. Een dropperpost is niet standaard voorzien, maar kan uiteraard wel gemonteerd worden.

Die S-Works wordt uiteraard voorzien van alle fraais wat momenteel op de markt aanwezig is. We spreken over de nieuwe Sram Eagle AXS-groep met de, zeg maar, geïntegreerde derailleurhanger. De S-Works doet dat in een XX1-variant, de Pro in een XO.

De S-Works krijgt de nieuwe Control SL-cockpit, een volledig carbon combo stuur en stuurpen, goed voor slechts 250 gram en de 180 gram lichte Control SL-seatpost. Verder voorziet Specialized de Epic World Cup van de Control SL-wielset. Die heeft een 29 millimeter breed profiel en een totaalgewicht van slechts 1240 gram. Vooraan ligt een Fast Trak, achteraan een Renegade-band.

Dat je spaarvarkentje niet meteen van vreugde zal lopen knorren, hoeft niet te verrassen. De S-Works Epic World Cup kost je 12.500 euro, de Epic World Cup Pro 9000 euro en een los frame 6500 euro.

Eerste rijindruk

Toegegeven, een rondje op een typisch Nederlands mountainbike-parkoers is niet meteen de grootste uitdaging die je de Epic World Cup voor zijn wielen kan smijten. Maar het geeft wel een eerste goede indruk en prima beeld van het rijgedrag. En wat meer is, halverwege lassen we een pauze in om de demper in een andere stand af te stellen. Ook dat levert bijzondere inzichten op. De Epic World Cup is ontzettend snel, stuurt precies en lichtvoetig en geeft massa’s grip en stabiliteit, zelfs op hoge snelheden. Zo, dat vat het eigenlijk prima samen.

Accelereren is een pretje, de korte klimmetjes kosten amper energie en doorheen de ontelbaar vele bochten op het parkoers raas je als een kart op nitro-glycerine. Je denkt nog maar aan een bocht of de Epic World Cup scheurt er reeds door. De traprespons is fenomenaal, duw op de pedalen en de Epic reageert als door een wesp gestoken. Het frame is stijf zonder oncomfortabel te worden en die demper, bij aanvang in een ‘medium stand’, maakt met alle oneffenheden op het terrein meteen komaf.

Je wielen blijven als het ware steeds in contact met de grond, eender hoe ruw het terrein wordt. En zolang je wielen in contact zijn met de grond, heb je grip en controle en kan je simpelweg harder rijden. Het maakt in de omstandigheden waarin deze World Cup ingezet zal worden het verschil tussen winnen of crashen.

We nemen een pauze om de demper anders in te stellen. Alle lucht gaat uit de negatieve luchtkamer zodat ik in de ‘No gulp’ of ‘firm-stand’ de rest van het parkoers afleg. Dat levert meteen een andere fiets op. Dit is een hardtail die de allergrootste klappen wegfiltert. Maar let wel, het is meteen ook de instelling die geen marge voor fouten meer laat. Klimmen gaat als een speer, de route begint overigens met een gemeen steil klimmetje waarop de Epic World Cup zich van zijn beste kant laat zien. De enige beperkende factor op die klim was de momenteel matige conditie van zijn testrijder. Staand op de pedalen klimmen veroorzaakt geen deining. 

Over de huidige, zeg maar normale, Epic schreef ik eerder dat deze nog beter, sneller en strakker rijdt dan de vorige generatie, die op zijn beurt ook reeds behoorlijk indrukwekkend was. Wel, de World Cup-versie is nog sneller, stuurt nog strakker en stijver, klimt nog beter… De nog vlakkere voorkant en nog kortere chainstays zorgen voor nog snellere stuurimpulsen en vertrouwen op eender welk soort parkoers. En ook al is de route van Arnhem niet meteen bezaaid met rock gardens, drops of ander ongein, toch kunnen we ons voorstellen dat ook in die omstandigheden de Epic World Cup zich helemaal in zijn sas voelt. 

Conclusie

Ik heb me in het verleden steeds geuit als een groot voorstander van de Brain-technologie. Wanneer een full suspension voor vele duizenden euro’s over de toonbank gaat, zou, cru gesteld, zijn efficiëntie niet afhankelijk mogen zijn van een stalen kabeltje en een hendeltje. Nu Specialized zelf komaf maakt met de Brain, stond ik aanvankelijk behoorlijk sceptisch tegenover het systeem (misschien ook wel mede ingegeven door mijn ervaringen met die oude, onhandelbare Sid-vorken). Maar het moet gezegd, Specialized heeft haar zaakjes netjes voor elkaar. De Specialized Epic World Cup is een indrukwekkend snelle bike met een directe krachtoverbrenging die erg direct stuurt, veel vertrouwen biedt in de afdaling en als een speer klimt. Specialized slaagt er keer op keer in om wat reeds erg goed is, nog beter, nog sneller, nog lichter, nog stijver te maken. 

De Specialized Epic World Cup heeft maar één taak en dat is wedstrijden winnen. Wees niet verbaasd als dat de volgende maanden volop gebeurt.