Deel dit artikel:

Eerste Hulp Bij Fietsongevallen: EHBcyclO

“Er bestaan twee soorten fietsers”, hoorde ik eens vertellen. “Zij die al gevallen zijn, en zij die nog gaan vallen.”. Wat doe je als een fietser tegen de grond gaat? Hoe pak je de situatie het beste aan? Vragen waarop ik een antwoord kreeg in de cursus “Eerste Hulp Bij Fietsongevallen”. EHBcyclO dus. En nee, je hoeft zeker geen dokter te zijn om een belangrijke rol te spelen bij de eerste hulp.

DerLokomotiv.com organiseerde in samenwerking met Het Rode Kruis een infoavond voor geïnteresseerde fietsers. Mensen die woon-werk verkeer fietsen, de cols intrekken voor een granfondo of op een mountainbike / gravelfiets de onbewoonde wereld verkennen. En ieder van de geïnteresseerden heeft wel ergens een voorval gezien of meegemaakt. Celine van het Rode Kruis, onze lesgeefster, verzorgde onlangs nog geschaafde mannenbillen na de Omloop Het Nieuwsblad. Ze heeft het vooral over de vier grote stappen die je moet volgen bij elk type ongeval.

Wat als… een fietser gewond op de grond en er is nog niemand gestopt? Al meegemaakt of eens over nagedacht? Wat doe je? Lees even door, want als je deze eenvoudige stappen kent ben je verlost van die vervelende onzekerheid. Ze helpen je de situatie correct in te schatten en juist te handelen. Denk vooral niet dat de persoon achter jou wel zal stoppen en handel zelf. Dat is misschien wel de vijfde en belangrijkste stap van dit… vierstappenplan.

1: De veilige zone.

Het vertrekpunt van elke hulpverlening is om een veilige situatie te creëren voor alle betrokken partijen. De eerstehulpverlener moet in alle veiligheid kunnen handelen. Die veiligheid waarborgen kan heel diverse vormen aannemen en moet je in de ruimst mogelijke zin interpreteren. Denk aan een fluo hesje en/of handschoenen aantrekken of de weg afzetten. Ook het slachtoffer moet veilig zijn. Als er geen gevaar dreigt, probeer je die persoon zo weinig mogelijk te verplaatsen. Als laatste moeten ook de omstanders veilig zijn. Al mag je van ramptoeristen wel verwachten dat ze zichzelf doorgaans in veiligheid zullen brengen. Dit alles hoeft niet lang te duren. Bij een fietsongeval zorg je er dus voor dat er geen andere fietsers of bestuurders de situatie erger kunnen maken.

Twee: toestand slachtoffer.

Hoe is het slachtoffer er aan toe? Van zodra de situatie veilig is, is dat je volgende aandachtspunt. Ten eerste controleer je het bewustzijn door de persoon voorzichtig bij de schouders te schudden en te vragen hoe het gaat. Als de persoon reageert, ga je na wat er scheelt. Als dat niet het geval is, is de persoon bewusteloos en moet je verstikking voorkomen. Bij een bewusteloos slachtoffer verliezen de spieren hun spanning. Daardoor kan de tong in de keelholte zakken, waardoor het slachtoffer niet meer kan ademen. Je schakelt dit gevaar uit door het hoofd achterover te kantelen en de kin omhoog te tillen. In diezelfde houding controleer je of de persoon nog ademt. Voel met je wang voor de neus of mond en check of de borstkas op en neer beweegt. Als het slachtoffer niet meer (normaal) ademt, is reanimatie aangewezen. Als de persoon ademt kan je hem/haar in een stabiele zijligging positioneren. Daarmee voorkom je het gevaar op verstikking door overgeven of stuipen. In deze video zie je hoe dat moet.

Hoe je een gewond persoon het best in een stabiele zijligging brengt, leer je in deze instructievideo.

3: Alarmeer de hulpdiensten.

Kleine letsels kan je vaak zelfstandig verzorgen: een eenvoudige huidwonde, een bloedneus… Als het letsel zwaarder is, moet je een arts raadplegen. Is de situatie ernstig of levensbedreigend, alarmeer je ook de hulpdiensten via het gratis telefoonnummer 112. Of laat iemand in de buurt dat doen. Het is belangrijk dat je de locatie en de toestand zo exact mogelijk omschrijft. Bij een bewusteloos slachtoffer zal er ook steeds een MUG meekomen. Met de app van het Rode Kruis kan je heel exact de locatie weergeven aan de hand van de GPS in je smartphone. Via 112 kan de operator je feilloos door dat proces leiden via de telefoon, ook indien reanimatie vereist is.

4: Eerste hulp verlenen.

Verleen verdere eerste hulp. Blijf rustig en zorg voor comfort, een verband of koud water bij een brandwonde. In het geval van schaafwonden is vooral spoelen met heel veel water belangrijk. De fietshelm laat je best aan en blijf praten tegen de persoon in kwestie. Zeker bij ernstige letsels waar je zelf niet veel meer kan helpen ter plekke, is het nog steeds aangeraden te blijven communiceren met de persoon. Let ook op je eigen veiligheid. Als er veel bloed is doe je er goed aan handschoenen te gebruiken om besmettingen te voorkomen (dit voor beide partijen). Fietshandschoenen zonder vingers zijn daarvoor meestal niet de beste oplossing…

Help elkaar

Tot slot: of het nu gaat om een klein ongeval dan wel over een ongeval met ernstigere gevolgen, de werkwijze is hetzelfde. Het vierstappenplan helpt je om de situatie goed in te schatten en op een gepaste manier hulp te verlenen. Voorkomen is beter dan genezen, dus geniet van je tocht en wees voorzichtig. Als er echter toch iets gebeurt: onderneem actie en help elkaar. In dit filmpje van het Rode Kruis kan je nog eens alles overlopen.

In ideale omstandigheden ben je bij elke rit goed voorbereid en heeft minstens één groepslid een EHBO kit mee. Deze hoeft niet groot te zijn, kan verdeeld worden binnen de groep en bestaat uit:

– Een bus water (om een wonde uit te spoelen)

– Een verband, steriel kompres, iets om het bloeden te stelpen

– Plakband om het verband op zijn plaats te houden

– Alu deken om warm te blijven (die zijn heel compact voor een erg grote oppervlakte). Leg het niet gewoon over je schouders, maar wikkel jezelf helemaal in dit deken.

– Niet verkleurend ontsmettingsmiddel

– Ibuprofen

– Wegwerphandschoenen (om met bloed om te gaan)

– Een buff (handig tijdens een frisse afdaling en bruikbaar als draagdoek bij bijvoorbeeld een gebroken sleutelbeen)

– Battery-pack + kabeltje om je GSM op te laden en toch iemand te bereiken als de GSM leeg is

– Een fluitje, fluohesje en lichtjes

– De EHBO app van het Rode Kruis / ICE Card (voor elk van de fietsers individueel in te vullen natuurlijk)

NEW IN!

T-SHIRT

FIRE 4 YR RIDE